Τα παιδιά γεννιούνται δημιουργικές ιδιοφυΐες. Δυστυχώς, όμως, μέχρι να φτάσουν στην τρίτη δημοτικού, η δημιουργικότητά τους έχει καταποντιστεί. Ενώ η ανθρώπινη ευφυΐα αυξάνεται (Flynn effect) κάθε χρόνο, λόγω του συνεχώς εξελισσόμενου και πλουσιότερου περιβάλλοντος, η δημιουργικότητά των παιδιών, όπως καταγράφεται από το 1990, κινείται αντιστρόφως ανάλογα. Τι κάνουμε λάθος; (playfullearning.net)

Ορίστε μερικοί αποδοτικοί τρόποι για να σκοτώσουμε την δημιουργικότητα:

Ανταμοιβή: η επιστημονική έρευνα έχει αποδείξει ότι η ανταμοιβή εμποδίζει την ανάπτυξη της φαντασίας των παιδιών και της διάθεσής τους για εξερεύνηση. Το κάθε παιδί, θα προσπαθήσει τόσο, όσο θα χρειαστεί για να επιβραβευθεί, δε θα πιεστεί παραπάνω. Τα βραβεία και τα αυτοκόλλητα εξαφανίζουν την ενδογενή ικανοποίηση που προσφέρουν οι δημιουργικές δραστηριότητες. Θέλουμε τα παιδιά μας ενθουσιώδη και αφοσιωμένα, δεν χρειαζόμαστε τετράδια γεμάτα με αστέρια και αυτοκόλλητα…

Παρακολούθηση: ένας γονιός ή εκπαιδευτικός που είναι πάντα καθισμένος δίπλα στο παιδί και καθοδηγεί και αναλύει, δεν του αφήνει κανένα περιθώριο για ρίσκα. Έτσι το παιδί δε βιώνει ποτέ το λάθος και την αξία του ως μέρος της κάθε διαδικασίας στη ζωή.

Περιορισμένη επιλογή: βάζουμε τα παιδιά μας σε ένα σύστημα που αρχή του είναι ότι υπάρχει μόνο μια σωστή απάντηση. Τα περισσότερα παιχνίδια έχουν οδηγίες και δεν αφήνουν περιθώριο άλλης επιλογής. Παρόλα αυτά ή διερεύνηση άλλων επιλογών είναι η ουσία της δημιουργικής σκέψης.

Υπέρ – προγραμματισμός: οργανωμένες δραστηριότητες, μαθήματα, κοινωνικές επισκέψεις, το πρόγραμμα των παιδιών μας είναι πάντα γεμάτο. Είμαστε τόσο απασχολημένοι με την διαρκή προσπάθειά μας να τα κινητοποιούμε που ξεχνούμε να τους προσφέρουμε και λίγο χρόνο για το πιο σημαντικό κίνητρο από όλα: την βαρεμάρα. Η πλήξη τρέφει την φαντασία και η φαντασία δίνει τροφή στην δημιουργικότητα. Λέμε πολλές φορές ότι χρειαζόμαστε να μην κάνουμε τίποτα για να φορτιστούμε με ενέργεια, κι όμως, δεν το εφαρμόζουμε ποτέ στα παιδιά μας. Οι στιγμές που δεν κάνουμε «τίποτα», είναι αυτές, στις οποίες μας προκύπτουν οι καλύτερες ιδέες.

Η δημιουργικότητα ανθίζει, όταν κάνουμε κάτι για την ευχαρίστησή μας. Αυτό που έχει σημασία είναι η ικανοποίηση που νιώθουμε και όχι η τελειότητα. Ας δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να ανακαλύπτουν και να κάνουν λάθη να ρισκάρουν και να νιώθουν ελεύθερα να εκφράζουν τις υπέροχες ιδέες τους.

Nuria Pérez Paredes (Find Nuria at: sparksandrockets.net)

Μετάφραση – Επιμέλεια: Γεωργία Γεωργιάδου