Πώς να μεγαλώσεις ένα καλό άνθρωπο – (και όχι κάποιον που απλά φοβάται την τιμωρία)

Πειθαρχούμε τα παιδιά μας για να είναι καλοί άνθρωποι.

Όταν οι γονείς φωνάζουν στα παιδιά τους ή τα στέλνουν στο δωμάτιό τους, δεν το κάνουν επειδή θέλουν να τα τυραννήσουν. Δεν είμαστε τέρατα γεμάτα μίσος που το μόνο που θέλουμε είναι εξολοθρεύσουμε τη διασκέδαση, όπου κι αν την πετύχουμε. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να καταλάβουν ότι η συμπεριφορά τους επηρεάζει και τους άλλους. Θέλουμε να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι.

Είναι τελείως διαφορετικό, όμως, να μεγαλώνεις ένα παιδί που φοβάται την τιμωρία από το να μεγαλώνεις ένα παιδί που αναγνωρίζει τη διαφορά μεταξύ του σωστού και του λάθους.

Όταν τα παιδιά μας θα μεγαλώσουν, δε θα βρισκόμαστε δίπλα τους κάθε λεπτό της ζωής τους και θα θέλουμε να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις. Για να γίνει αυτό όμως, ο φόβος της τιμωρίας, δεν φτάνει. Θα πρέπει να κινητοποιούνται από κάτι ισχυρότερο.

Μην βασίζεσαι στον φόβο

Για όλους εμάς, οι φωνές είναι ο μόνος τρόπος που ξέρουμε. Άλλωστε λειτουργεί. Όταν ξεσπάς στα παιδιά, κάθε φορά που δεν κάνουν αυτό που θέλεις, η συμπεριφορά τους αλλάζει.

Δημιουργούν μια νοητή λίστα με όλα τα πράγματα που σε εκνευρίζουν και φροντίζουν, όταν θα τα επαναλάβουν, πολύ απλά, να μην τα πιάσεις.

Όταν προσπαθείς να τα διορθώσεις μέσω του φόβου, κάτι ιδιαίτερο συμβαίνει μέσα στο μυαλό τους: σταματούν να προσέχουν την επίδραση που έχουν επάνω στους άλλους και συγκεντρώνονται στις συνέπειες που θα έχουν τα ίδια. Συμπεριφέρονται καλά, όχι γιατί το αποφάσισαν, αλλά γιατί προσπαθούν να μην μπλέξουν.

Μπορεί να κάνουν το πρέπον, όταν είσαι εσύ μπροστά, αλλά αυτό δεν κρατάει για πολύ. Το δευτερόλεπτο που θα γυρίσεις την πλάτη σου, όλη αυτή η υπέροχη συμπεριφορά εξαφανίζεται.

Άφησε τα παιδιά σου να διαλέξουν

Τα παιδιά δεν είναι σατανικά. Ακόμα και τα μωρά έχουν έμφυτη την καλοσύνη. Έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά, 14 μηνών μόλις, θα προσπαθήσουν να βοηθήσουν κάποιον που έχει την ανάγκη τους. Υπάρχει μια φυσική καλοσύνη σε κάθε άνθρωπο, εκ γενετής. Είμαστε κοινωνικά ζώα. Θέλουμε να βοηθούμε ο ένας τον άλλον.

Ο πιο εύκολος τρόπος, για να καταστρέψεις, βέβαια, αυτήν την φυσική τάση, είναι να υποχρεώσεις τα παιδιά να το κάνουν. Είναι πιο πιθανό για κάποιο παιδί να προσφέρει βοήθεια, αν το αποφασίσει ελεύθερα, μόνο του και τότε θα κάνει ό,τι περισσότερο μπορεί, ενώ στην αντίθετη περίπτωση, έρευνες δείχνουν ότι θα κάνει το ελάχιστο δυνατό.

Όταν αποφασίζουν μόνα τους, η διάθεση για τους για βοήθεια γίνεται ένα με το είναι τους.

Δίδαξε στα παιδιά σου να ελέγχουν τα συναισθήματά τους

Θυμάσαι που έγραψα ότι το παιδί σου είναι έμφυτα καλό; Θυμάσαι που γούρλωσες τα μάτια και είπες: «Όχι το δικό μου παιδί!» Και είχες δίκαιο. Επειδή τα παιδιά είναι ικανά να λειτουργούν με καλοσύνη, δεν σημαίνει ότι θα το κάνουν.

Υπάρχουν, όμως, λόγοι και ένας από τους πιο σημαντικούς είναι τα συναισθήματα.

Τα παιδιά νευριάζουν. Και έχουν και παρορμήσεις. Και έχουν και ανάγκες. Όταν οι άνθρωποι κατακλύζονται από συναισθήματα, ανεξαρτήτου ηλικίας, τότε ο τρόπος που παίρνουν αποφάσεις αλλάζει.

Ο έλεγχος των συναισθημάτων είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του ανθρώπινου είδους.

Είμαστε γεμάτοι από συναισθήματα που μας οδηγούν σε αποφάσεις που μπορεί να είναι ιδιαίτερα καταστροφικές και πρέπει να μάθουμε να τους αντιστεκόμαστε. Αυτό αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι της διαδικασίας του να είσαι καλός.

Συζήτηση

Εάν θέλεις τα παιδιά σου να μπορούν να αποφασίζουν σωστά, χωρίς τη δική σου βοήθεια, θα πρέπει να μάθουν να σκέφτονται αναλυτικά – κι αυτό χρειάζεται πρακτική.

Γι’ αυτό και πρέπει να συζητάμε για το σωστό και το λάθος. Να δημιουργούμε φανταστικές ιστορίες με ηθικούς προβληματισμούς, όπως: «Βλέπεις ένα παιδάκι που δέχεται μπούλινγκ. Τι κάνεις;» Άσε το παιδί να το σκεφτεί. Άκουσε τις σκέψεις του, μοιράσου και τις δικές σου και βοήθησέ το να εξασκηθεί νοερά στο πώς να είναι καλός.

Αυτή η άσκηση μπορεί να γίνει παιχνίδι, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, όπως όταν διαβάζεις παραμύθια, αλλά ακόμη περισσότερο όταν τα παιδιά παραφέρονται.

Μην καταφεύγεις, όμως, κατευθείαν στην τιμωρία. Ρώτα: «Την επόμενη φορά, τι θα κάνεις διαφορετικά;» Πάρε αυτή την άσχημη στιγμή και δημιούργησε μια ευκαιρία για μάθημα.

Γίνε το παράδειγμα

Στο τέλος, βέβαια, το σπουδαιότερο είναι να δώσεις το παράδειγμα. Τα παιδιά αντιγράφουν τους γονείς τους, έτσι απλά. Όπως κι αν τα μεγαλώσεις, θα καταλήξουν να σου μοιάζουν υπερβολικά.

Αν επιβάλεις στα παιδιά σου να κάνουν αυτό που λες και όχι αυτό που κάνεις, θα καταλάβουν ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στους κανόνες που βάζεις και πώς εσύ ζεις τη ζωή σου και θα διδαχθούν να κάνουν ακριβώς το ίδιο με τη δική τους ζωή. Θα μάθουν δηλαδή ότι μπορούν να βάζουν κανόνες, τους οποίους δεν χρειάζεται να τηρούν.

Από την άλλη, όταν πραγματοποιούμε αυτό που διδάσκουμε, τα παιδιά και μας αντιγράφουν, αλλά και καταφέρνουν να χειρίζονται καλύτερα τις παρορμήσεις τους. Η γνώση ότι μπορούν να εμπιστεύονται τους γονείς τους επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουν τον κόσμο – και κάνει και πολύ ευκολότερη την ανατροφή ενός ευγενή ανθρώπου.

Πηγή: parent.com

Μετάφραση – Επιμέλεια: Γεωργιάδου Γεωργία

Σχολιάστε